Korona Ziemi – najwyższe szczyty kontynentów
Mount Everest - Korona Ziemi
Pasja

Korona Ziemi – najwyższe szczyty kontynentów

Redakcja skalnik.pl / 27 listopada 2020

Szybciej, wyżej, mocniej – człowiek od zawsze chciał osiągać, to co najtrudniejsze i bić rekordy swoich poprzednich. Nieodmiennie też wszelkie rankingi wywoływały kontrowersje i dyskusje. Nie inaczej jest z Koroną Ziemi, w której skład wchodzą najwyższe szczyty kontynentów.

Zdobywcy Korony Ziemi to osoby, które weszły na wszystkie najwyższe góry kontynentów. Sam cel jest niebywale trudny do osiągnięcia, ale wydawałoby się, że przynajmniej dokładne zdefiniowanie zadania nie powinno przysparzać trudności. To jednak tylko pozory. Korona świata występuje bowiem w kilku wersjach, więc osoba marząca o tytule zdobywcy musi najpierw zdecydować, na jakie najwyższe szczyty na kontynentach chce wejść.

Korona Ziemi, czyli najwyższe szczyty kontynentów

Po angielsku Korona Ziemi jest zwana „Seven Summits” („7 szczytów”), ale tak naprawdę gór, które w różnych wersjach wchodzą w skład Korony jest… dziewięć.

Mount Everest - najwyższy szczyt Azji i świata
Czomolungma znajduje się w składzie każdej wersji Korony Ziemi (fot. Andreas Gӓbler, Unsplash)

Najwyższe szczyty świata od dawna przyciągały ludzi. Idea Korony Ziemi narodziła się w głowie Richarda Bassa – amerykańskiego biznesmena i miłośnika wspinaczki. Postanowił on zdobyć najwyższe szczyty kontynentów: Afryki, Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Antarktydy, Australii, Azji oraz Europy. Co ważne, za najwyższy szczyt Europy uznał on Elbrus, czyli górę położoną na Kaukazie. Tytuł zdobywcy Korony Ziemi Bass uzyskał 30 kwietnia 1985 r., kiedy to wszedł na ostatni z brakujących mu szczytów – Mt. Everest.

Alpinista Reinhold Messner zaproponował jednak, by zamiast Australii w Koronie Ziemi uwzględnić całą część świata: Australię i Oceanię. Najwyższy szczyt Australii – Góra Kościuszki – został więc na jego liście zastąpiony znacznie trudniejszym szczytem: Piramidą Carstensza.

Messner nie popierał umieszczenia samej Australii na liście, ale zgodził się z Bassem, że Europę powinien reprezentować Elbrus. Niektórzy uważają jednak, że na najwyższy szczyt w Europie należałoby wybrać Mont Blanc. Wskazują oni, że szczyty na Kaukazie mają już więcej wspólnego z azjatyckimi pasmami górskimi niż z europejskimi. Korona Ziemi bez Elbrusa nie jest jednak raczej akceptowana w środowisku wspinaczy.

Na jakie zatem szczyty trzeba wejść, aby uzyskać tytuł zdobywcy Korony Ziemi? Portal 7summits.com w swojej klasyfikacji wymienia te osoby, które zdobyły Koronę według listy zaproponowanej przez Bassa lub Messnera. Trzeba więc wejść na Elbrus, ale można samemu wybrać, czy będzie się zdobywać Górę Kościuszki czy Piramidę Carstensza. Oczywiście, wielu zdobywców decyduje się wejść na oba te szczyty. Nierzadko też wchodzą na Mont Blanc, kompletując wszystkie 9 szczytów.

Mont Blanc - najwyższy szczyt Alp
Niektórzy zdobywcy Korony Ziemi decydują się wejść także na Mont Blanc (fot. Sebastian Smith, Unsplash)

Mount Everest – najwyższy szczyt Azji

Nie ma żadnych wątpliwości, że Mount Everest jest najtrudniejszą perłą Korony Ziemi. Najwyższy szczyt Azji i całego świata, mierzący 8848 m n.p.m., wznosi się dumnie w Himalajach Centralnych.

Mount Everest od zawsze wzbudzał strach i podziw wśród ludzi, o czym świadczą nazwy tej góry w językach miejscowej ludności. Po tybetańsku góra zwie się Czomolungma, czyli Bogini Matka Śniegu / Bogini Matka Ziema. Nepalska nazwa Sagarmatha oznacza natomiast Czoło Nieba.

Najwyższy szczyt Azji zdobyto po raz pierwszy 29 maja 1953 r. Do dzisiaj wyprawy na ten szczyt organizowane są głównie wiosną i jesienią, czyli przed i po monsunie, który latem wieje znad Zatoki Bengalskiej.

Aconcagua – najwyższy szczyt Ameryki Południowej

Aconcagua - najwyższy szczyt Ameryki Południowej
Wspinaczka na Aconcaguę to dobry trening przed wejściem na Mount Everest (fot. Florencia Chacón, Unsplash)

Aconcagua – wznosząca się na wysokość 6961 m n.p.m. w Andach Południowych – jest uważana za kluczowy etap treningu przed zdobyciem Mount Everest ze względu na specyficzne warunki atmosferyczne. Nazwa góry w języku keczua – Acconcahuac – oznacza „Kamienny Strażnik”.

Najwyższy szczyt Ameryki Południowej zbudowany jest głównie z granitów pochodzenia wulkanicznego. Co ciekawe, od 2010 r. w obozie bazowym znajduje się najwyżej położona galeria sztuki współczesnej o nazwie Nautilus.

Denali – najwyższy szczyt Ameryki Północnej

Denali mierzy „zaledwie” 6195 m n.p.m., ale może się pochwalić jedną z największych deniwelacji na świecie (czyli różnicą wysokości między najwyżej i najniżej położonym punktem na określonym terenie). Wynosi ona ponad 5500 m. Dla porównania wartość ta dla Mt. Everest wynosi ok. 3700 m.

Denali - najwyższy szczyt Ameryki Północnej
Od 2015 r. Denali nosi z powrotem swoją pierwotną nazwę (fot. Joris Beugels, Unsplash)

Wielu osobom może kołatać w głowie, że najwyższy szczyt Ameryki Północnej nazywa się Mount McKinley. Faktycznie, takie miano zostało nadane tej górze w 1896 r. na cześć Williama McKinleya, który zdobył w tym roku nominację Republikanów na prezydenta. Miejscowa ludność indiańska od dawna nazywała już jednak ten szczyt „Denali”, czyli „Wysoki”. Władze stanu Alaska przegłosowały przywrócenie dawnej nazwy i od 2015 r. najwyższy szczyt Ameryki Północnej nazywa się Denali.

Kilimandżaro – najwyższy szczyt w Afryce

Kilimandżaro jest jednym z najwyższych samotnych masywów. W jego skład wchodzą trzy szczyty będące pozostałością po wulkanach: Uhuru, Mawenzi oraz Shira.

Najwyższy szczyt Afryki mierzy 5895 m n.p.m. Pierwszy szlak turystyczny na tę górę wytyczono już w 1898 r. Od 1932 r. mapa turystyczna pokazuje także schronisko położone na zboczu Kilimandżaro.

Osoby zdobywające najwyższy szczyt Afryki mogą podziwiać rozbudowany układ pięter roślinnych: początkowe stepy przechodzą w rzadkie suche lasy, które zmieniają się w wiecznie zielone lasy górskie, następnie widać roślinność krzewiastą, łąki górskie i w końcu wieczne śniegi.

Kilimandżaro - najwyższy szczyt Afryki
Kilimandżaro wznosi się majestatycznie nad afrykańskimi sawannami (fot. Sergey Pesterev, Unsplash)

Najwyższy szczyt w Europie – Elbrus czy Mont Blanc?

W opinii środowiska wspinaczkowego, a także twórców obu list Korony Ziemi najwyższa góra w Europie to Elbrus leżący na Kaukazie. Mierzy on 5642 m n.p.m. i wyróżnia się charakterystyczną sylwetką o dwóch kopulastych wierzchołkach. Elbrus jest drzemiącym wulkanem zbudowanym z zastygłych law.

Niestety, najwyższy szczyt Europy jest bardzo zaśmieconym miejscem. Mimo licznych akcji wolontariuszy dzika przyroda kaukaskiego szczytu nadal mocno cierpi z winy ludzi, którzy ruszają w wysokie góry bez przyswojenia sobie podstawowych zasad odpowiedzialnej turystyki.

Elbrus - najwyższy szczyt Europy
W środowisku wspinaczy to Elbrus jest najwyższym szczytem Europy (fot. Rustam Altuev, Unsplash)

Według niektórych naukowców najwyższy szczyt w Europie leży jednak w Alpach i jest nim Mont Blanc (wysokość 4810 m n.p.m.). Tę górę zdobyto pierwszy raz w 1786 r., a dokonali tego miejscowy poszukiwacz kryształów Jacques Balmat i doktor Michael Paccard.

Masyw Mont Blanc leży na pograniczu włosko-francuskim, a dokładny przebieg granicy w rejonie głównego wierzchołka jest od dawna kwestią sporów między tymi krajami. Paradoksalnie jednak, najwyższy szczyt Alp łączy też Francję i Włochy dzięki tunelowi wybudowanemu pod tym masywem.

Masyw Vinsona – najwyższy szczyt Antarktydy

Masyw Vinsona – nazwany na cześć amerykańskiego polityka Carla Vinsona – jest nunatakiem, czyli szczytem otoczonym zewsząd przez lądolód. Najwyższy szczyt Antarktydy mierzy 4892 m n.p.m. i wznosi się na prawie 3 km ponad otaczający teren.

Masyw Vinsona zdecydowanie nie jest miejscem dla miłośników ciepła i słońca. W lecie temperatura wynosi tam ok. -30° C, a w zimie spada do nawet -90°.

Najwyższy szczyt Australii czy Australii i Oceanii?

Najniższy szczyt Korony Ziemi wzbudza jednocześnie najwięcej kontrowersji. Według Richarda Bassa na liście powinna znajdować się Góra Kościuszki położona w paśmie Alp Australijskich i mierząca 2230 m n.p.m.

Najwyższy szczyt Australii został po raz pierwszy zdobyty przez Pawła Edmunda Strzeleckiego. On też nazwał ją Górą Kościuszki. Oczywiście, australijska wymowa nazwy znacznie odbiega od polskiej i brzmi mniej więcej „kozyjosko”.

Reinhold Messner uznał jednak, że korona świata powinna zawierać najwyższy szczyt całej Australii i Oceanii. W jego opinii zdobywcy Korony Ziemi muszą więc wejść na górę Punca Jaya (Piramidę Carstensza) o wysokości 4884 m n.p.m. Leży ona w Górach Śnieżnych Nowej Gwinei i jest to najwyższy szczyt świata położony na wyspie.

Wspinaczka na tę górę jest dość wymagająca. Osoby wybierające się na nią muszą najpierw przedrzeć się przez wilgotny las równikowy. Następnie trzeba wejść na szczyt, na którym znajdują się lodowe ściany o wysokości nawet 600 m.

Zdobywcy Korony Ziemi – kto sięgnął szczytów?

Zdobycie Korony Ziemi to projekt dla tych, którzy nie boją się poświęcić wiele czasu, sił i pieniędzy. Najwyższe szczyty kontynentów wymagają żelaznego przygotowania kondycyjnego, a także sprzętowego. Tu już nie wystarczą zwykłe buty trekkingowe i standardowa górska odzież. Potrzebne są specjalistyczne ubrania, które dzielnie stawią czoła ekstremalnym warunkom. Mimo że korona świata wymaga bardzo wiele od osób planujących jej zdobycie, co roku znajdują się zapaleńcy, którzy podejmują wyzwanie.

Wspinaczka na Elbrus
Zdobywanie Korony Ziemi wymaga bardzo dobrego przygotowania (fot. kaliberda, Pixabay)

Tak jak już wspomniałam, pierwszą osobą, która weszła na wszystkie najwyższe szczyty na kontynentach był Richard Bass. Swój cel osiągnął w 1985 r.

Korona świata w wersji Messnera została natomiast zdobyta po raz pierwszy w 1986 r. przez Pata Morrowa. Jego wyczyn powtórzył też następnie sam Messner. Ten alpinista był też pierwszym, który zdobył koronę bez wspomagania tlenem z butli.

Japonka Junko Tabei jest natomiast pierwszą kobietą, która weszła na wszystkie szczyty należące do Korony. Najmłodszym zdobywcą jest natomiast Jordan Romero, który Koronę skompletował w 2011 r. w wieku 15 lat.

Według danych portalu 7summits.com do 2016 r. tytuł zdobywcy Korony Ziemi uzyskało 416 osób. W tej grupie 291 wspinaczy zdobyło wersję z Piramidą Carstensza. Jedynie 8 osób skompletowało natomiast koronę bez pomocy tlenu.

Pierwsi polscy zdobywcy Korony Ziemi to z kolei Leszek Cichy (w 1998 r.) oraz Anna Czerwińska (w 2000 r.). Warto także zwrócić uwagę na Małgorzatę Pierz-Pękalę i Daniela Mizerę. To pierwszy w historii duet matki i syna, który zdobył Koronę Ziemi. W 2017 r. Janusz Kochański pobił natomiast rekord szybkości. Korona Ziemi została przez niego skompletowana w 126 dni.

Najwyższe szczyty kontynentów od zawsze przyciągały myśli i pragnienia ludzi. Wielu swoje marzenia przekuło w czyn i podjęło tak śmiałe wyzwanie, jak Korona Ziemi. Chcesz podążyć tym śladem?

 

Na razie wybierasz wyzwanie mniejszego kalibru? Sprawdź, czy Korona Gór Polski to cel dla ciebie.

Katarzyna Butkiewicz

Spodobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim:
Zobacz również:

Możliwość komentowania została wyłączona.