W zabieganym życiu, które coraz częściej ogranicza się do domowych czterech ścian okazuje się, że ludziom niezbędna jest chwila spokoju i kontakt z naturą. Są osoby, którym wystarczy krótkie spojrzenie za okno między jednym a drugim plikiem. Inni natomiast potrzebują czegoś więcej. Ci, którzy z potężnym dobytkiem znikają na godziny, a nawet całe dni w dzikich kniejach nazywani są bushcrafterami. Co robią? Kim są?
Co to jest bushcraft? Moglibyśmy się pobawić w bezpośrednie tłumaczenie nazwy, ale słabo to brzmi. „Krzakowe rzemiosło”, czy inne potworki z jednej strony oddają sens tego, czym jest bushcraft, ale z drugiej strony są bardzo niedokładnie.
Bushcraft to bardzo szerokie zagadnienie. Ogólnie chodzi o spędzanie czasu na łonie natury, w stylu „slow” (często przy okazji pielęgnując inną, podobną ideę – slow cooking). Głęboko w lesie, przygotowując tradycyjne obozowisko, powolnie gotując przepyszne potrawy, kontemplując otaczający nas świat, możemy zrozumieć, o co tak naprawdę w bushcrafcie chodzi. Brzmi dobrze, prawda?
Jednak – jak to z szerokimi zagadnieniami bywa – nie jest to jedyna koncepcja bushcraftu. Część środowiska uważa, że aby nazywać się bushcraftowcem trzeba spać w lesie. Jednak jednodniowe wycieczki również są popularne wśród miłośników tej aktywności. Podczas takich wypadów można robić właściwie to samo, co na dłuższych wyprawach.
Kolejnym zagadnieniem, które dzieli bushcraft jest wyposażenie. Są zwolennicy tradycyjnego stylu – lamp naftowych, krzesiwa kowalskiego i bawełnianych namiotów. Jest też grupa, która wręcz dąży do ultralightu i stara się zachować minimalną wagę. Więc na czym polega bushcraft?
Każdy musi odpowiedzieć sobie na to pytanie sam. W tekście opowiem o tym, który można umieścić tradycyjnym nurcie, a Wy, mam nadzieję, napiszecie mi Waszą definicję w komentarzach.
Krótko mówiąc, bushcraft to hobby, które polega głównie na spędzaniu czasu w naturze dla przyjemności. Towarzyszą temu umiejętności survivalowe, ale mają one raczej umilić pobyt w dziczy, a nie przyczynić się do przetrwania.
Survival jest zorientowany na przeżycie czy ewakuację. Spędzając czas w lesie możemy skupić się na doznaniach i wyciszeniu, nie tylko na wyścigu, walce i niebezpieczeństwach. Właśnie do takiego powolnego, głębokiego przeżywania nawołuje idea bushcraftu.
Aby zacząć uprawiać bushcraft tak naprawdę wystarczą tylko chęci. Całodzienne wyjście do lasu będzie świetnym początkiem przygody! Taki wypad na pewno umili hamak, dobra książka i parę smakołyków pod ręką. Gdy zapadnie decyzja o noclegu lista sprzętu naturalnie urośnie.
Rdzeń zestawu do bushcraftu nie różni się bardzo od sprzętu typowo campingowego. Chodzi o to, żeby się wyspać w cieple, z dachem nad głową i mieć co i z czego zjeść. Jeśli więc posiadacie namiot i inne niezbędne na wyjazdach elementy, śmiało możecie spróbować swoich sił. Kiedy jednak zapragniecie poczuć prawdziwy bushcraftowy klimat, czeka Was nie lada wyzwanie.
Ludzie z bushcraftowego środowiska często wzorują się na traperach z XIX wieku. Aby wrócić nieco do tradycji i poczuć się jak dawni myśliwi przemierzający niedostępne, amerykańskie knieje korzystają tylko ze sprzętu dostępnego w tamtym czasie. To właśnie brak latarki, żeliwne patelnie, siekierka, czy charakterystyczne impregnowane woskiem ubrania powodują, że chwile spędzone w dziczy są tak wyjątkowe. Co wobec tego warto ze sobą zabrać, aby poczuć esencję bushcraftu, który nazywany jest tradycyjnym bądź rekonstrukcyjnym?
Warto, aby plecak był z brezentu lub skórzany. Wbrew pozorom takie plecaki są całkiem praktyczne. Z pewnością nie trzeba się martwić o każdą gałązkę jak w przypadku konstrukcji z lekkich materiałów. Mnogość kieszeni zapewnia wygodę podczas pakowania, ale brak systemu nośnego będzie wymagać od użytkownika niezwykłej dokładności w ułożeniu bagażu w środku. Kiedy jednak zobaczycie taki tobół obok rozpalonego ogniska, rozbitego, bawełnianego namiotu i gotującej się w czajniku wody, zrozumiecie po co go targaliście.
Dla wielbicieli mocnych wrażeń polecam plecak na konstrukcji trójkątnej ramy – przygotowany samodzielnie z patyków i sznurka. Na nim zawinięty w koc ekwipunek, który przytwierdzony został dratwą do drewna. Piękna sprawa!
Tradycyjne ubrania są stworzone z naturalnych materiałów. Impregnowane, aby zapewniały komfort podczas niepogody. Zabezpiecza się je woskiem lub mieszanką wosku z parafiną. Może i oddychalność jest mniejsza, ale wtedy bawełna nie nasiąka wodą. Popularne są również kapelusze, kurtki „kangurki” i poncha. Marka Fjallraven ma w swojej ofercie sporo ciekawych, tradycyjnych ciuchów.
Zobacz ofertę marki Frallraven.
Najbardziej zagorzali zwolennicy metody tradycyjnej śpią nie w śpiworze, a pod kocem. Grubą wełnianą płachtą zabezpieczającą przed nieprzyjemnym chłodem. On nie wybacza kręcenia się i niedokładnego zawinięcia. To opcja dla prawdziwych twardzieli!
Ludzie często też lubią brać narzędzia do lasu. Przygotowanie drewna na całodzienne ognisko to nie lada wyzwanie, a piła czy siekierka pomagają zrobić to szybko i bezpiecznie. Ze względu na ochronę popularne są też rękawiczki robocze – najlepiej skórzane.
Na długie zimowe wieczory dobrze przygotowanym zawodnikom udaje się zabrać piecyk. Kupiony w internecie lub wyspawany w przydomowym garażu ogrzewa namiot, gdy świat spowija groźny mróz. Nie jest to jednak piec CO, który znamy z domów. Tu trzeba dokładać duuużo częściej.
Gotowanie to jedna z najważniejszych czynności podczas wypadów bushcraftowych. Korzystając z okazji można przyrządzić niesamowite potrawy przyprawione najlepszymi dodatkami – głodem i aromatem ogniska. Rozpalenie ognia i przygotowanie posiłku trwa parę godzin, więc z utęsknieniem wypatruje się gotowego dania na talerzu. Kuchenny ekwipunek bushcraftowca jest zazwyczaj rozbudowany. Kubek, patelnia, kuksa (drewniany kubeczek, który jest ręcznie wykonywany i używany przez lud Saami w Laponii. Często służy jako miska), łyżka, czajnik – to typowy zestaw na weekend.
Tradycyjny bushcraft jest super, ale bytując zgodnie z tą koncepcją bardzo ingerujemy w środowisko. Idea Leave No Trace propaguje taki kontakt z naturą, który nie szkodzi zastanemu otoczeniu.
Jako zwolennik tego nurtu czuję się w obowiązku o nim przypomnieć. Nie chodzi o to, żeby w ogóle nie chodzić do lasu – wprost przeciwnie! Jako wielbiciele natury, bushcraftowcy powinni spędzać w nim jak najwięcej czasu! Jednakże jako miłośnicy powinni też zadbać o to, aby mogli ten czas spędzać w zdrowym, bezpiecznym środowisku. Dbajmy o lasy, bo to nasze wspólne dobro.
Więcej o idei Leave No Trace możesz przeczytać w tym wpisie.
Wiele słów padło w tym artykule. Mam nadzieję, że pomogły Wam zorientować się w temacie i nie zadajecie już pytań w stylu „Bushcraft? Co to w ogóle jest?!”. Po zapoznaniu się z tekstem na pewno wiecie na czym polega bushcraft w wydaniu tradycyjnym. Zachęcam Was do spróbowania swoich sił w bytowaniu w lesie (oczywiście legalnie). Kto wie, może to będzie Wasz nowy ulubiony sposób spędzania wolnego czasu?
Przeczytaj artykuł o programie Zanocuj w lesie i dowiedz się jak biwakować legalnie w polskich lasach.
2