Chyba w żadnej inne porze roku góry nie wyglądają tak majestatycznie jak zimą. I z roku na rok coraz więcej osób decyduje się spróbować swoich sił w zimowych wędrówkach, wspinaczce czy narciarstwie. Ale zima to też zagrożenia i to znacznie większe niż w innych porach roku. Dlatego nie licz na szczęście, na to, że „może się uda”. Do zimowych wypadów w Tatrach, Karkonoszach, a nawet w lekceważonych często Bieszczadach czy w wyższych partiach Beskidów trzeba się przygotować. Podstawa to lawinowe ABC, o którym chcę Ci dziś nieco więcej opowiedzieć. Ale to nie wszystko. Sam sprzęt Cię nie zabezpieczy. Musisz jeszcze umieć się nim posługiwać. Dlatego zanim ruszysz na zimowy podbój gór, pomyśl o profesjonalnym szkoleniu lawinowym.
Lawina to gwałtowne przemieszczanie się po górskim stoku śniegu, lodu, gruntu lub kamieni. Pęd i siła są tak wielkie, że nie ma najmniejszych szans by utrzymać się na nogach, a pędzące w dół masy śniegu wciągają pod powierzchnię. Możesz się łatwo domyślić jaki jest skutek takiego zdarzenia- złamania, urazy głowy i narządów wewnętrznych oraz brak dostępu powietrza ponieważ osoba wciągnięta pod śnieg zostaje nim przysypana.
Na szczęście naukowcy, a za nimi ratownicy i osoby zajmujące się zawodowo bezpieczeństwem w górach nauczyli się przewidywać kiedy lawiny mogą powstać. Wyliczono, przy jakim nachyleniu stoków jest to najbardziej prawdopodobne. Praktycy potrafią także wyłapać w terenie miejsca o zwiększonym zagrożeniu obrywem.
Na podstawie obserwacji lawin opracowano skalę, która pomoże Ci w oszacowaniu ryzyka. Pięć stopni zagrożenia lawinowego to jedna z najważniejszych informacji, którą musisz sprawdzić zanim ruszysz na wędrówkę, wspinaczkę czy narciarską turę.
W Polsce rocznie notowanych jest około 80- 100 lawin. Większość (około 2/3) schodzi samoczynnie. Natomiast pozostałe są niestety wyzwalane przez turystów, narciarzy czy wspinaczy. Pamiętaj, że wypadki lawinowe nie przydarzają się tylko profesjonalistom. Wiele z nich dotyka zwykłych turystów, którzy niewłaściwie ocenili ryzyko i nie mieli właściwego sprzętu.
Zanim ruszysz na zimowe szlaki piesze, narciarskie czy wspinaczkowe zapoznaj się ze stopniami zagrożenia lawinowego. Aktualnie panujące w danych pasmach są podawane na stronach GOPR i TOPR, a informacje o nich znajdziesz także w schroniskach. Nigdy nie lekceważ tych informacji bo mogą kosztować życie.
Poznaj stopnie zagrożenia lawinowego:
O tym, że lawiny to więcej niż stopnie zagrożenia lawinowego pisała na naszym blogu Ewelina Wiercioch. Zobacz tutaj po jeszcze więcej wiedzy o lawinach.
Jeśli zimą jesteś w górach w swoim żywiole albo dopiero myślisz o rozpoczęciu tej ekscytującej przygody, czy to trekkingowej, narciarskiej czy wspinaczkowej, musisz zaopatrzyć się w tak zwane lawinowe ABC.
To zestaw sprzętu, który jest niezbędny do skutecznego otrzymania, ale też udzielania pomocy osobom zasypanym w lawinach. Składa się z detektora lawinowego, sondy lawinowej oraz łopaty. Nie możesz pomijać żadnego z nich.Tylko kompletny zestaw lawinowy może pomóc w skutecznym poszukiwaniu osoby zasypanej. Daj szansę sobie i swoim towarzyszom by w razie wypadku udzielanie pomocy było jak najszybsze.
Zdaję sobie sprawę, że lawinowe ABC jest drogie. Cały zestaw potrafi kosztować od 1200-1300 zł w górę. Na szczęście jest też możliwość jego wypożyczenia, co szczególnie dla osób początkujących jest dużym ułatwieniem. Jednak jeżeli chcesz mocniej pójść w turystykę zimową postaraj się skompletować swój własny zestaw lawinowy.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o lawinowym ABC, zachęcam Cię do obejrzenia poniższego filmu:
Detektor lawinowy to podstawowe narzędzie do poszukiwania osób zasypanych. Niewielkie urządzenie, które jest jednocześnie nadajnikiem i odbiornikiem powinny posiadać wszystkie osoby, które poruszają się w jednej grupie. Jeden zestaw na grupę to zdecydowanie za mało! Detektor lawinowy powinien być umieszczony na piersi lub przy pasie w specjalnym pokrowcu. Musi być włączony cały czas, od momentu wyruszenia na szlak. Detektor posiada dwa tryby „Send” i „Search”. Podstawowe położenie to tryb „Send” czyli wysyłania sygnału. Gdy zejdzie lawina i znajdziesz się w niej, detektor zacznie wysyłać sygnał umożliwiający zlokalizowanie gdzie się znajdujesz.
Już widzisz dlaczego jeden detektor to za mało na grupę? Po pierwsze każda osoba z zespołu może zostać porwana w inne miejsce. Po drugie ten, kto nie zostanie porwany może przestawić swój detektor na tryb „Search” i rozpocząć natychmiastowe poszukiwania. Pamiętaj, czas ma tu kluczowe znaczenie.
Dzisiejsze detektory lawinowe mają nie tylko dwa podstawowe tryby, ale umożliwiają także oznaczanie wielu zasypanych i wyciszanie sygnału nadajników już odnalezionych tak, by nie nakładały się one na siebie. Są też łatwe, intuicyjne w obsłudze oraz bardzo wytrzymałe na wstrząsy.
Obecnie używa się przede wszystkim detektorów trzyantenowych, które pozwalają na dokładną i szybką lokalizację zasypanych. Jeśli decydujesz się na wypożyczenie sprzętu lub zakup detektora z drugiej ręki zwróć szczególną uwagę na ten aspekt. Kupując lub wypożyczając detektor dwuantenowy możesz kupić sprzęt stary, o znacznie mniejszej skuteczności. Pamiętaj też by zawsze, przed każdym wyjściem sprawdzić detektor oraz współpracę wszystkich urządzeń w zespole. Zabierz też ze sobą zapasowe baterie.
Zobacz ofertę na –> detektory lawinowe.
Sonda lawinowaSonda lawinowa to składana tyczka z ostrym zakończeniem oraz uchwytem, która pozwala badać lawinisko. Używa się jej po zlokalizowaniu nadajnika za pomocą detektora. Umożliwia precyzyjne wskazanie miejsca, gdzie znajduje się osoba zasypana.
Sondy wykonane są ze stali, włókien węglowych lub aluminium. Podzielone są na kilka (zwykle 6-7) segmentów, a po złożeniu mają długość od 240 do ponad 300 cm. Tych najdłuższych używają profesjonalnie ratownicy. W zestawach lawinowych spotyka się najczęściej sondy o długości 240-260 cm. Poszczególne segmenty połączone są mocną linką kevlarową, a ich konstrukcja umożliwia szybkie łączenie. Dzięki segmentowej budowie sonda lawinowa łatwo mieści się w plecaku.
Obecnie na rynku są też dostępne elektroniczne sondy lawinowe. Są wyposażone w odbiornik, który po otrzymaniu sygnału z detektora zaczyna wysyłać sygnały świetlne lub dźwiękowe. Zaletą tych urządzeń jest to, że nie trzeba dotknąć zasypanego, by nastąpiła reakcja odbiornika. Działają one już w odległości około 50 cm. Dzięki temu poszukiwania są znacznie szybsze, a czas lokalizacji skraca się nawet o połowę.
Kliknij w link po –> sondy lawinowe.
Łopata lawinowaOstatnim elementem lawinowego ABC jest łopata lawinowa. Wykonana jest najczęściej z lekkiego, a jednocześnie wytrzymałego aluminium i ma wzmocnioną szuflę. Najlepsze łopaty lawinowe to takie, które są wytrzymałe, a jednocześnie nie zajmują zbyt wiele miejsca w plecaku. Powinny więc mieć składaną, teleskopową rączkę z solidną blokadą.
Kliknij w link i zobacz ofertę na –> łopaty lawinowe.
Choć sprzęt zimowy, w tym lawinowe ABC jest niezwykle ważny i bez niego ciężko wyobrazić sobie skuteczną pomoc po zejściu lawiny, to bez odpowiednich umiejętności pozostanie jedynie przenoszonym w plecaku „złomem”.
Zanim ruszysz na zimowe szlaki musisz dowiedzieć się więcej o tym jak oceniać ryzyko oraz poruszać się w terenie zagrożonych lawinami. A także jak skutecznie udzielać pomocy osobom zasypanym. Choć można oczywiście przeczytać na ten temat mnóstwo artykułów, zarówno w fachowej literaturze, jak i w Internecie, to nic nie zastąpi praktyki. Tę można zdobyć na kursach turystyki zimowej, kursach skiturowych, kursach wspinaczki zimowej czy kursach lawinowych. Organizują je szkoły wspinaczkowe, Kluby Wysokogórskie, a także GOPR czy TOPR.
Zima w górach jest piękna, ale też niebezpieczna. Dlatego szczególnie o tej porze tak ważne jest odpowiednie wyposażenia oraz umiejętności posługiwania się nim. Zabierz ze sobą lawinowe ABC, naucz się jego obsługi i jak przypomina TOPR „Nie narażaj życia z miłości do gór”.
